Program ma na celu upowszechnienie dobrych praktyk, które wspierają dzieci i młodzież w przełamywaniu długofalowych skutków pandemii związanuch z edukacji, rozwojem społecznym oraz zdrowiem. W jednym z konkursów grantowych wybraliśmy 8 działań, które chcemy upowszechniać jako dobre praktyki, które mogą wspomóc rozwiązywanie problemów inne organizacje i środowiska. Obecnie trwają prace nad dopracowaniem praktyk i publikacją, która pomoże się z nimi zapoznać. Poniżej koordynatorzy przedstawiają projekty, nad którymi pracują.

Fundacja „TA SZANSA”, Warszawa

Dobrą praktyką wypracowaną przez nas w ramach pierwszej edycji Funduszu Pomocowego w 2020 roku były warsztaty umiejętności emocjonalno-społecznych, które prowadziliśmy w klasach szkoły podstawowej z terenu Targówka. Czas pandemii odbił się na zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży, co widać m.in. w postaci: zwiększenia objawów depresyjnych, przypadków samookaleczania, trudnościach w odnalezieniu się wśród rówieśników po powrocie do nauki stacjonarnej. Jednym z obszarów, nad którymi pracujemy na warsztatach jest samoregulacja, czyli jedna z podstawowych umiejętności, która służy człowiekowi w życiu codziennym m.in. do efektywnego działania, jak i radzenia sobie z życiowymi trudnościami, wyzwaniami czy sytuacjami kryzysowymi (pandemia, izolacja). Dzięki warsztatom udało nam się dotrzeć również z pomocą indywidualną do najbardziej potrzebujących dzieci (w kryzysie psychicznym). Nauczyciele zgłaszają duże zapotrzebowanie na działania tego typu w klasach. W naszym projekcie chcemy „wyjąć” kawałek o samoregulacji z warsztatów realizowanych w ramach ubiegłorocznej edycji projektu, rozwinąć go – stworzyć karty/grę/inną formę praktycznego narzędzia, a następnie rozwinięte, ulepszone narzędzie przetestować w środowisku lokalnym. Z wypracowanego narzędzia będą mogli korzystać inni profesjonaliści pracujący z młodzieżą. Z naszych działań skorzystają bezpośrednio i pośrednio dzieci i młodzież. Z narzędzia oraz naszej wiedzy i doświadczenia mogą skorzystać wychowawcy PWD, nauczyciele, pedagodzy, inni specjaliści.

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, ELBLĄG

Naszą intencją jest upowszechnienie skutecznego i innowacyjnego rozwiązania, jakim jest telefon zaufania wypracowany w ramach projektu z 2020 roku. Specjalistyczne wsparcie telefoniczne uruchomiono w reakcji na problemy dzieci, młodzieży i ich bliskich w pandemii COVID-19 (lęki, zaburzenia depresyjne, osamotnienie, autoagresja). Specjaliści świadczyli fachową pomoc ukierunkowaną na przywrócenie równowagi w ich i rodzin życiu i zapewnienie im niezbędnej pomocy. W wyniku zapewnienia oferty pomocowej odbiorcy nie tylko byli w stanie uporać się z trudnościami, ale i też stali się bardziej życzliwi, otwarci na drugiego człowieka, co w niełatwych warunkach stało się pożądane bardziej niż kiedykolwiek. Było to docenione narzędzie, nie tylko na szczeblu region., ale także ogólnopolskim z uwagi na innowacyjność i łatwość w realizacji, co ważniejsze skuteczność w walce z problemami, o czym świadczy zainteresowanie lokalnego samorządu, aby zapewnić kontynuację finansowania formy i spotkanie online z ZG TPD dotyczącego założenia telefonu na szerszą skalę. Możemy nauczyć innych nie tylko założenia formy wsparcia od strony teorii i praktyk, ale także podejścia holistycznego wobec trudności klientów. Dzwoniący uzyskuje pomoc w sposób kompleksowy od psychologa, prawnika i pedagoga. Będziemy eksponować wagę łączenia specjalistów, żeby pomagać skutecznie. Wartością dodaną będzie współpraca i integracja ekspertów w obszarze pomocy psychologicznej.

 

Stowarzyszenie Praktyków Profilaktyki Społecznej, Gdańsk

Program „Ku dorosłości” to grupa psychoedukacyjna dla młodzieży, udział w niej stwarza nastolatkom okazję do nawiązywania relacji z rówieśnikami w realnym świecie; mobilizuje do rozmowy na trudne tematy i pracy nad sobą. Cykl składa się z 20 trzygodzinnych (godziny dydaktyczne)spotkań podczas, których realizowane są bloki tematyczne: Poznanie się, ustalenie zasad pracy i określenie indywidualnych celów; Praca nad emocjam i- radzenie sobie ze skutkami pandemii, wypracowanie konstruktywnych sposobów radzenia sobie z emocjami; Samoświadomość (granic, potrzeb, swoich wzorów funkcjonowania); Profilaktyka uzależnień – asertywne odmawianie, przeżywanie emocji, radzenie sobie z napięciem, stresem. Każdą z grup prowadzona jest przez dwie osoby (w miarę możliwości kobieta i mężczyzna). Udział w zajęciach daje młodemu człowiekowi możliwość uczestnictwa w alternatywnym środowisku o jasnych regułach i zasadach. Stwarza okazję do rozmowy o emocjach takich jak lęk, smutek czy złość; pozwala stworzyć własne strategie postępowania i przeżywania uczuć, bez oceniania, dydaktyzmu i dawania rad. Ponadto udział w zajęciach pozwala na trenowanie umiejętności społecznych w realnym świecie, bo to ważne zadanie rozwojowe okresu adolescencji nie mogło to być realizowane w czasie izolacji. Nasz program wpisuje się w niwelowanie negatywnych skutków pandemii, bo pozwala pracować nad swoimi emocjami, budować indywidualne strategie radzenia sobie z lękiem w realnym świecie, w oparciu o relacje z rówieśnikami.

Fundacja Nowoczesnej Edukacji, Warszawa

Trening umiejętności społecznych z legorobotyką to cykl zajęć TUS uzupełniony robotyką i programowaniem robotów LEGO. Jest to metoda wsparcia w rozwiązywaniu problemów dotyczących funkcjonowania w grupie rówieśniczej i środowisku domowym. Klocki LEGO pełnią tu role motywatora, mobilizują dzieci do ćwiczenia w realu umiejętności poznanych w części TUS. W wyniku prowadzonych przez nas zajęć – uczniowie znacząco podnieśli umiejętności komunikacyjne, mówienia o swoich emocjach, przeciwstawiania się zrachowaniom agresywnym, a także panowania nad swoimi emocjami. Nauczyli się szukania kompromisu i umiejętności współpracy. Podniosła się też samoocena i sprawczość dzieci. Wiedzą, gdzie szukać pomocy w sytuacjach dla nich trudnych. W opinii wychowawców, dzieci próbują stosować poznane umiejętności na co dzień. Projekt był wysoko oceniony przez dyrekcje szkół i rodziców. Proponujemy zastosowanie metody TUS w codziennej praktyce szkolnej. Zastąpienie zajęć z robotyki – ze względu na niedostępność w szkole edukacyjnych zestawów klocków LEGO i komputerów – innymi, atrakcyjnymi i łatwo dostępnymi zajęciami dydaktycznymi z wykorzystaniem m.in. gier planszowych, dramy, zajęć projektowych, czy standardowych klocków. Zastosowanie poszerzonej dobrej praktyki pozwoli stosować ją przez wszystkich chętnych nauczycieli w codziennej pracy szkolnej. Jest to niezwykle ważne w obecnej, trudnej sytuacji dzieci spowodowanej pandemią oraz w przed dzień jej kolejną falą. Problemy dzieci znów się nasilą.

Stowarzyszenie Kultury Niefizycznej, Mirowice

Naszym celem jest stworzenie pakietu narzędzi i materiałów, które pozwolą poprzez wspólne działanie na pracę nad poprawą samopoczucia dzieci, ich kondycji psycho-fizycznej, redukcję stresu. W efekcie końcowym pozwoli im osiągać lepsze wyniki w nauce oraz rozwinie kompetencje miękkie – pomijane w edukacji szkolnej. W ramach dobrych praktych powstanie: E-book, tutoriale, scenariusze zajęć oraz animacje zachęcające do ćwiczeń relaksacyjnych. Każde z nich może funkcjonować oddzielnie lub być w dowolny sposób łączone, w zależności od potrzeb odbiorców. 

Stowarzyszenie Edukacji Krytycznej, Wrocław

Dobre praktyki, które chcemy przygotować do multiplikacji dotyczą tutoringu rówieśniczego oraz edukacji outdoor. Stworzyliśmy dzieciom i młodzieży możliwości wspólnego spędzania czasu i uczenia się do siebie wartościowych rzeczy (w ramach projektu tutoringu rówieśniczego „Uczelnia w czasach Covid” metodą starszy brat- starsza siostra prowadziliśmy zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne dzieci, w tym dzieci obcojęzycznych; grupa cyrkowa prowadzona jest przez dzieci dla dzieci). „Uwolniliśmy dzieci z domów” – Młodzież i dzieci zabraliśmy na świeże powietrze/wyjazdy w góry. Zapewniliśmy im edukację w środowisku na temat środowiska, wyzwalając w nich postawę badaczy i eksploratorów. Stwarzamy „przestrzeń” do doświadczeń procesów grupowych; wykorzystujemy przyrodę do budowania i umacniania więzi społecznych przez wspólne przeżycia (pracujemy metodami edukacji outdoor i tutoringu rówieśniczego). Dzieci i młodzież mają także okazję do uczenia się od siebie nawzajem, co sprzyja budowaniu więzi oraz zdobywaniu wiedzy i umiejętności w efektywny dla nich sposób. Pobudzamy do ruchu poprzez wycieczki w góry, edukujemy poprzez eksplorację otoczenia. Jesteśmy grupą teoretyków-praktyków – akademików doktorantów, animatorów. Cenimy sobie praktykę, którą możemy udoskonalać poprzez teorię; teorię zaś możemy weryfikować poprzez praktykę. W wyniku opracowania przez nas materiałów edukacyjnych dostarczymy nie tylko wiedzy w postaci know-how, ale też podzielimy się naszą refleksją.

Stowarzyszenie Rozwoju Produktu Lokalnego „Wiatraki Mazur”

Badania pokazują, że podczas pandemii najbardziej doskwierały młodzieży przymusowa izolacja (63%) i konieczność pozostania w domu (51%). Skutkiem jest narastająca abulia, coraz częściej objaw współistniejący przy depresji, i już charakterystyczna cecha współczesnego pokolenia. Brak motywacji, trudności z podjęciem decyzji czy działań, brak aktywności, zainteresowań, niechęć do interakcji z otoczeniem, niezrozumienie między nimi, a dorosłymi, to tylko niektóre z problemów z którymi borykają się młodzi. Ponad dwa lata izolacji są ogromną częścią młodego życia, w której kształtują się kluczowe kompetencje, oraz sam człowiek. Różnice w środowiskach w których dorastały obecne pokolenia powodują wiele nieporozumień. DP odpowiada na potrzebę bycia w grupie, odbudowania relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie izolacji społecznej i kulturowej świat dorosłych nie rozumie młodych, bo słabo albo wcale się z nim nie komunikują. DP polega na cyklicznych zajęciach wykorzystujących aktywne metody, na grywalizacji oraz oddaniu pola młodym do realizacji ich pomysłów na akcje wolontariackie – aby byli samodzielni, ale nie samotni. Zajęcia filmowe pomogą im przygotować materiały wideo, opowiadające o wolontariacie widzianym ich oczami. Młodzież uczy się tak ważnych kompetencji społecznych, których oczekują pracodawcy, a których “zapomniał” system edukacji. Aby DP mogła być bardziej powszechna i odporniejsza na sytuację prawną w szkołach, chcemy przetestować ją w różnych pozaszkolnych placówkach.

Stowarzyszenie WAGA, Gdańsk

Chcemy podzielić się naszymi doświadczeniami i dobrymi praktykami z NGOs, które szukają nowych metod pracy z dziećmi wymagającymi wsparcia pedagog. Narzędziem będzie film instruktarzowy plus publikacja z konspektami zajęć ( 8 edukacyjnych , 8 animacyjnych) do wykorzystania. Film ma inspirować, pokazać przykłady prowadzonych przez nas zajęć edukacyjnych, animacji oraz pokazać nasz sposób na rekrutację uliczną. Dzielimy się sposobami, gotowymi scenariuszami na animacje pomiędzy zajęciami. Odchodzimy od typowo szkolnych zajęć w ławce, przy stoliku. Schemat na którym można budować narrację animacji na dowolny temat. Przykładowo: dzieci znajdują tajemniczy list, trzeba go odszyfrować, odczytać i wykonać zadanie kompatybilne z tematyką prowadzonych zajęć.  Jak prowadzić zajęcia edukacyjne z szkolnych przedmiotów w atrakcyjnej dla dzieci formie oraz jak sprawić aby zechciały indywidualnie poszerzać wiedzę na interesujący je temat? Przykładowo, którą pizzę bardziej opłaca się zamówić? Dwie małe czy jedną dużą? Plenerowe zajęcia o owadach, dlaczego warto czytać książki itd. Programowanie – przedmiot przyszłości. Jak rekrutować dzieci na zajęcia? – rekrutacja uliczna.  Animatorzy wychodzą na ulicę dzielnicy godzinę przed zajęciami oraz w trakcie. Rozmawiają z dziećmi zachęcając je do udziału w zajęciach. Organizują zabawy na zewnątrz zapraszając dzieci do udziału. Z naszego doświadczenia wynika, że dobrze gdy rekrutacją zajmują się osoby młode, kolorowe. Głuchy telefon – czyli zmotywowanie dzieci do tego aby przyprowadziły na zajęcia swoich kolegów i koleżanki.  Jak przekonać różnych rodziców na przykład rodziców „nieufnych” do wyrażenia zgody na udział w zajęciach – praktyka pokazała, że często to my musimy zapukać do drzwi , okna rodzica i poprosić o zgodę.